Trợ lý ngoại trưởng Mỹ: Trung Quốc đang tự hủy hoại vị thế

Ông Russel, trợ lý phụ trách Đông Á của Bộ trưởng ngoại giao Mỹ, phát biểu trong một phiên điều trần trước quốc hội Mỹ hai tuần trước các cuộc hội đàm cấp cao Washington - Bắc Kinh. Ông nói Mỹ nên tìm cách xây dựng "lòng tin chiến lược” với Trung Quốc và tăng cường quan hệ kinh tế, nhưng cũng phải thúc ép nước này thả các tù nhân chính trị.

Đứng trước các nghị sĩ, ông Russel chỉ trích những hành động gần đây của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và biển Đông, mà ông nói đã khiến các nước láng giềng "cảnh giác là hoàn toàn dễ hiểu”.

Tranh chấp lãnh thổ và lãnh hải đã kéo dài giữa Trung Quốc và các nước đồng minh có hiệp ước của Mỹ trong khu vực, Philippines và Nhật Bản, cũng như với Việt Nam, làm gia tăng rủi ro về xung đột quân sự có thể làm ảnh hưởng trầm trọng tới khu vực kinh tế tăng trưởng năng động này.

"Hàng loạt hành động đơn phương của Trung Quốc ở những khu vực tranh chấp nhạy cảm đang làm gia tăng căng thẳng và hủy hoại vị thế quốc tế của Trung Quốc”, ông Russel nói trong bài phát biểu chuẩn bị sẵn mà ông đọc trước Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ.

"Trung Quốc, với tư cách là một cường quốc đang lên, lẽ ra phải đặt chuẩn mực cao trong cách hành xử. Bất chấp các phương thức ngoại giao và hòa bình để giải quyết những bất đồng và tranh chấp chỉ vì áp đảo về sức mạnh vũ lực và kinh tế đang khiến khu vực trở nên bất ổn và làm tăng rủi ro”, ông nói.

Trong khi Mỹ không có tuyên bố lãnh thổ hay lãnh hải gì ở vùng này, Washington đã nhắc lại nhiều lần về việc lợi ích quốc gia của họ gắn với hàng hải tự do và ổn định ở vùng biển Đông.

Quan hệ Trung - Mỹ cũng căng thẳng vì Mỹ cáo buộc Trung Quốc tiến hành các chiến dịch tình báo mạng quy mô lớn nhắm vào Mỹ. Russel nói Mỹ cũng sẽ nêu ra các quan ngại về tình trạng xâm hại bản quyền và bí mật thương mại trong cuộc Đối thoại kinh tế và chiến lược Mỹ - Trung vào tháng tới, với sự có mặt của Bộ trưởng ngoại giao Mỹ John Kerry và Bộ trưởng tài chính Jacob Lew.

CHIÊU VĂN