Khi chữa bài kiểm tra hay bài tập về nhà, giáo viên thường chỉ ngồi ở chỗ dành cho mình trên bục giảng, hỏi học viên đáp án và nói cho họ biết họ đã làm đúng hay sai. Tuy nhiên, trong phương pháp giảng dạy lấy người học làm trung tâm thì đây lại là một bước quan trọng mà giáo viên có thể tận dụng để tổ chức nhiều hoạt động bổ ích hơn là chỉ đưa ra đáp án.

Tại sao giáo viên cần chữa bài?

Giáo viên ngoại ngữ thường phải dành khá nhiều thời gian cho việc chữa bài khi học viên làm xong bài kiểm tra hay bài tập về nhà là bởi việc này giúp học viên:

v Biết rằng họ đã hiểu đúng hay sai những gì đã học trước khi tiếp thu những kiến thức mới.

v Thường xuyên được tiếp cận với những cách sử dụng ngôn ngữ đúng đắn và chính xác.

v Suy nghĩ tại sao đó lại là câu trả lời đúng hay làm cách nào để tìm ra đáp án chính xác cho một câu hỏi bất kỳ.

v Có những nguồn tham khảo tin cậy về mặt ngôn ngữ mà họ có thể dùng ngay cả khi đã kết thúc khoá học.

v Những học viên khá có thể củng cố lại những kiến thức đã học và những học viên yếu hơn có thể tiếp thu những kiến thức mới từ câu trả lời.

v Có cảm giác thoả mãn sau khi dành thời gian thảo luận và chia sẻ thông tin cùng các bạn trong nhóm.

Trong giờ trả và chữa bài kiểm tra, học sinh chỉ chú ý đến điểm số chứ không mấy khi để ý tới nguyên nhân mà họ trả lời sai. Như vậy họ sẽ không tiếp thu được gì từ những lỗi của bản thân. Thay đổi cách làm việc sẽ làm cho giờ chữa bài phát huy tối đa những tác động tích cực đối với việc học của học sinh.

Giống như mọi hoạt động học tập khác, việc chữa bài sẽ trở nên cuốn hút, hấp dẫn khi học sinh phải động não chứ không chỉ đơn thuần nghe và chép câu trả lời đúng. Khi đó việc tiếp thu những kiến thức mới sẽ trở nên dễ dàng, thú vị và lôi cuốn. Điều này cũng làm cho học viên cảm thấy mình có thể rút kinh nghiệm từ những lỗi sai trong bài kiểm tra.

Ø Thử viết câu hỏi trên bảng nhưng không theo trật tự các câu trong bài: Chú ý hoạt động này chỉ áp dụng cho những dạng bài mà học sinh có thể tìm ra đáp án nào là của câu nào chứ không phù hợp với dạng bài trắc nghiệm nhiều đáp án.

Ø Học sinh nghe hay đọc một đoạn bài khoá để tìm ra đáp án: Học sinh sẽ phải động não để tìm ra câu trả lời. Hãy khuyến khích học viên bằng cách hỏi xem đáp án của học sinh là gì (mà không hề nhận xét là chúng sai hay đúng) trước khi cho chúng nghe băng đáp án.

Biến hoạt động chữa bài thành một quá trình tương tác hai chiều

Giáo viên có thể tận dụng việc học viên muốn biết đáp án đúng thành một cơ hội tuyệt vời để luyện kỹ năng nghe nói. Việc này cũng giúp tạo không khí làm việc tập thể cho lớp.

Ø Học sinh có đáp án dưới dạng “lỗ hổng thông tin”: Ví dụ, học sinh A có đáp án của câu 2,4 và 6 trong khi học sinh B có đáp án của các câu 3,5 và 7. Học sinh có thể làm việc theo cặp và chia sẻ đáp án mình có với bạn và tìm ra đáp án của những câu mà mình không có.

Ø Những học sinh/nhóm khác nhau chịu trách nhiệm về đáp án của những câu khác nhau: Sau khi các nhóm hoàn thành xong công việc được giao, giáo viên có thể đi kiểm tra xem đáp án của từng nhóm chính xác hay không, đề cử ra nhóm sẽ chịu trách nhiệm trả lời từng câu cụ thể và cho họ vài phút để chuẩn bị. Việc này sẽ giúp học sinh thêm tự tin khi đọc câu trả lời trước lớp và các học sinh khác cũng sẽ chăm chú lắng nghe hơn.

Ø Học sinh tự đề cử người chữa bài: Sau khi đã kiểm tra đáp án của từng nhóm, giáo viên chọn ra một học sinh trả lời câu đầu tiên rồi học sinh đó sẽ đề cử người trả lời câu tiếp theo. Sự tò mò không biết ai sẽ là người tiếp theo khiến học sinh chú ý lắng nghe đáp án hơn và dĩ nhiên hiệu quả của việc chữa bài cao hơn rất nhiều.

Làm cho học sinh chủ động hơn trong giờ chữa bài

Tự chữa bài sẽ giúp học sinh chủ động hơn trong quá trình học cũng như khuyến khích ý thức tự lập của họ. Cả học sinh khá lẫn học sinh yếu đều có thể làm việc theo tốc độ của riêng họ mà lại không làm ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của cả lớp. Khi đó chắc chắn học sinh sẽ có thái độ tích cực hơn với việc học ngoại ngữ.

Ø Học sinh đi vòng quanh lớp và tự quyết định câu nào cần kiểm tra đáp án: Hãy viết những câu trả lời vào những tấm các rồi đính chúng lên tường hay bày ra bàn học. Cách chữa bài này rất hiệu quả đối với những học viên thích hoạt động đồng thời giúp những học viên nhút nhát có thể tự kiểm tra đáp án nhanh chậm tuỳ ý.

Ø Học sinh tự viết đáp án lên bảng: Những học sinh hoàn thành công việc sớm có thể đảm nhiệm trọng trách này. Họ cũng sẽ được biết xem đáp án mình đưa ra đúng hay sai và nguyên nhân của điều đó.

Ø Học sinh hỏi giáo viên những câu mà họ cần biết đáp án: Bạn có thể động viên học sinh làm việc này bằng cách viết lên bảng cấu trúc tiếng Anh cần dùng để hỏi đáp án “What is the answer to …?”. Một khi học viên quen với việc này, giờ chữa bài của bạn sẽ rất hiệu quả.

Hy vọng với những cách được giới thiệu trên đây, các giáo viên sẽ biến những phút kiểm tra bài cũ thành những hoạt động bổ ích và lý thú!

Diệu Linh - Global Education

Trong quá trình học ngoại ngữ, có một số lỗi cơ bản mà người học thường xuyên mắc phải. Đó là lỗi về ngữ pháp (dùng sai thì, dùng sai giới từ...), lỗi từ vựng (dùng sai ngữ cảnh, dùng sai thành ngữ...), lỗi phát âm (lỗi phát âm cơ bản, lỗi trọng âm từ, trọng âm câu), lỗi viết (ngữ pháp, chính tả…) Quan điểm truyền thống cho rằng mắc lỗi là một vấn đề nghiêm trọng. Sinh viên nào mắc lỗi thường bị cho là kém năng lực và thường nhận được cái nhìn tiêu cực từ phía giáo viên và bạn bè. Ngược lại, những quan điểm giáo dục hiện đại lại cho rằng lỗi là một phần tất yếu của quá trình học. Sinh viên không thể không mắc lỗi và chỉ có mắc lỗi sinh viên mới có thể tiến bộ.
Trong bài viết này chúng tôi muốn giới thiệu một phương pháp chữa lỗi mới đang được áp dụng rộng rãi trong giảng dạy tại các trường đại học trên thế giới.
1) Lỗi trong hoạt động nói (oral mistakes).
Đối với những lỗi mắc phải trong hoạt động nói thì có hai trường phái ý kiến.
· Trường phái đầu tiên cho rằng chữa lỗi trong hoạt động nói là liên tục và triệt để tức là lỗi ở đâu chữa ở đó. Nhưng nếu làm vậy sẽ cắt ngang hoạt động nói của sinh viên, khiến họ mất hứng thú và không muốn tham gia ở những lần sau nữa.
· Trường phái thứ 2 cho rằng hãy cứ để sinh viên mắc lỗi. Mục đích của hoạt động nói là giúp cho họ có thể giao tiếp bằng tiếng Anh. Khi họ có thể làm người khác hiểu thì lỗi không đáng quan tâm. Nhưng vấn đề ở đây là nếu lỗi không được sửa thì người học sẽ không ý thức được rằng mình đang phát ra một thứ ngôn ngữ sai.
Tuy nhiên, phương pháp mới mà rất nhiều giáo viên ngày nay áp dụng là “chữa lỗi có chọn lựa”. Với phương pháp này, người giáo viên chỉ quyết định sửa một số lỗi nhất định. Những lỗi này có ảnh hưởng trực tiếp đến mục tiêu bài học hoặc loại bài tập cụ thể đang được luyện tập tại thời điểm đó.
Nói một cách dễ hiểu, nếu sinh viên đang học dạng bất quy tắc của một số động từ thì quá khứ đơn thì người giáo viên chỉ tập trung vào sửa những lỗi có liên quan đến bài học đó (ví dụ như goed, thinked ...). Còn những lỗi ở thì tương lai hay lỗi cách kết hợp từ (chẳng hạn như I made my homework) thì có thể bỏ qua. Tuy nhiên, việc chữa lỗi phải được tiến hành sau hoạt động nói. Nếu sinh viên mắc lỗi mà giáo viên sửa ngay sẽ khiến họ bị cắt ngang mạch suy nghĩ, bị mất hứng và tránh tham gia vào các lần sau. Giáo viên có thể đợi đến cuối giờ tổng kết lại các lỗi cơ bản, phân tích nguyên nhân để tất cả mọi người đều có thể học hỏi.
2) Lỗi trong hoạt động viết
Sửa lỗi viết không phải là một việc đơn giản. Tất nhiên người giáo viên đóng vai trò chủ đạo trong hoạt động này nhưng cũng nên phát huy tính tích cực của sinh viên bằng các cách sau:
· Tổ chức cho sinh viên chữa bài cho nhau. Qua cách làm này sinh viên có thể học được từ lỗi của bạn mình. Tương tự như vậy, giáo viên có thể thu bài rồi lại phát cho cả lớp chấm chéo, sau đó yêu cầu người chấm ghi tên bên dưới để họ có trách nhiệm với công việc của mình.
· Giáo viên gạch chân các lỗi sau đó đưa ra gợi ý để sinh viên tự sửa. Nếu bài làm của sinh viên mắc quá nhiều lỗi giáo viên có thể dùng bút chì gạch chân và gợi ý cách làm, tránh dùng bút đỏ và sửa quá nhiều sẽ khiến cho họ có cảm giác tiêu cực về khả năng của bản thân.
Tóm lại, việc chữa lỗi là vô cùng cần thiết trong quá trình học ngoại ngữ nhưng vấn đề là người giáo viên chữa lúc nào và chữa như thế nào mới là điều quan trọng nhất. Với bất kì phương thức nào thì thái độ của người giáo viên cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Họ phải khuyến khích được người học tích cực tham gia vào quá trình hoàn thiện các kĩ năng ngôn ngữ. Điều tối kị mà các giáo viên nên tránh là chỉ trích sinh viên về việc họ mắc quá nhiều lỗi vì nó sẽ khiến họ cảm thây áp lực và xấu hổ về việc mắc lỗi của mình.